Türkiye Kamu-Sen Ar-Ge Merkezinin yaptığı araştırma son 10 yılda harcamalardaki artışın geldiği akıl almaz noktayı gözler önüne sererken memur maaşlarında dolar bazında erimenin %31,5, çeyrek altın karşısında ise %36,9’a ulaştığını gözler önüne serdi.
Araştırmada şu ifadelere yer verildi:
2008 yılı 100 baz alındığında 2018 TÜFE endeksi 245,1 olmuş bu lık süreçte ülkemizdeki mal ve hizmetlerin bedeli %145,1 oranında artmıştır. 2008-2018 yılları arasında harcama kalemlerindeki artışları karşılaştırdığımızda araştırmaya konu olan 75 üründen 37 ürün %150-%543 arasında değişen bir artış gösterdi. Bu artışın içinde gıda sektörü liderliği elinde tutuyor.
Zorunlu tüketim mallarından olan patates %303,kuru soğan %543 oranında arttı. Mutfağın diğer olmazsa olmazların olan biber, domates gibi ürünlerde artış %160’ı geçti. Taze sebzeler dışında kuru bakliyatlar, un vb. ürünlerde artış %150’lik bir artış gözlemlendi. Tüketicinin cebini en çok yakan yine gıda harcamaları oldu. Ev kiralarına ise %100 zam geldi. Kişinin temel haklarından olan yaşama hakkının tamamlayıcısı tedavi (ameliyat) hizmetlerinde %176’lık bir artış var. Bunların yanında ulaşım %81 ila %153 oranında artış gösterdi. Giyim, temizlik, eğitim alanları da bu durumdan payını aldı.
2008’de ortalama memur maaşı 1204,0 TL iken 2018’de 3147,0 oldu. Maaşlardaki %161,3’lüük artışa rağmen araştırmaya konu olan 75 üründen 28’inde %165’ten fazla artış görüldü. Tüketim mallarına gelen bu artışların yanında 2008’ten bu yana Türk lirasının dolar karşısında değer kaybetmesi de memur maaşlarını eritti. 2008 de 1216 TL olup 935,3 dolara tekabül eden ortalama memur maaşı 2018’de dolar cinsinden 753,4’e düşmüş; geçen lık süreçte 2302,32 TL zamlanmış görünen ortalama memur maaşı dolar karşısında %20lik bir düşüş yaşamıştır. 2016 yılından bu yana sürekli artan bu düşüş tüketicinin pek çok alanda zor durumda kalmasına sebep olur. Gerek dünyada gerekse ülkemizde pek çok mal ve hizmet dolar endekslidir, maaşlardaki bu erime alım gücünün ciddi anlamda düşmesine sebep olur. Bunlarla beraber 2008’de ortalama memur maaşı 16,7 çeyrek altında denkken 2018 yılında bu sayı 10,20’ye düşmüş; maaşların altın karşısında kaybettiği değer %36,9 olmuştur. 2019 Ocak ayı için ortalama memur maaşı 3786,21 TL iken güncel kurla 711,4 dolara denk geliyor. Bu durum ise değer kaybının devam ettiğini gözler önüne seriyor.
ÖNDER KAHVECİ: SON 10 YILDA GÜNCELLENMEYEN TEK UNSUR MEMUR VE EMEKLİ MAAŞLARI OLDU
Araştırma hakkında değerlendirmelerde bulunan Türkiye Kamu-Sen Genel Başkanı ,
“Gıda fiyatları başta olmak üzere vatandaşlarımızın vazgeçemeyeceği harcama kalemlerinde enflasyonun oldukça üzerinde bir artış yaşandığı görünüyor. larını hangi açıdan ele alırsak alalım geride kalan da memurların net bir zarar içerisinde olduğu gerçeğiyle karşı karşıya kalıyoruz. Gerek dolar bazında gerekse çeyrek altın bazında memurlar alım güçlerinin yaklaşık üçte birini son da kaybetmiş durumdadır. Bu durum kamu görevlilerinin ve emeklilerin bütçesinde telafi edilemez yaralar açmaktadır. Enflasyona endeksli maaş artışı inadından vazgeçilmediği müddetçe bu erime her geçen yıl artarak devam edecek gibi görünmektedir. Kamu görevlilerinin ve emeklilerin maaş artışlarında hayatımızı doğrudan etkileyen parametreler dikkate alınmazsa korkarız ki önümüzdeki birkaç yıl içerisinde bütün çalışanlarımız geri dönülemez bir borç batağının içine düşecektir.
Hatırlanacağı gibi 2019 yılı enflasyon hedefi sürekli güncellenmekte ve bütün ekonomik planlar yeni planlanan hedefe göre yapılmaktadır. Güncellenmeyen tek rakam memur ve emeklilere yapılan maaş artışları olmaktadır. Bu bakımdan en azından 2019 yılı için öngörülen memur maaş zamlarının bir kere daha gözden geçirilerek yeni hedefe göre revize edilmesi zorunlu hale gelmiştir.” Dedi.
