SBS PUANININ HESAPLANMSINDA YAŞANAN HAKSIZLIKLAR
SBS öğrencinin sınavda kazandığı puan’ın yanında Yılsonu Başarı puanıda kullanılacağı söylendi.Bu puanın SBS’de alınan puanı yükseltileceği düşünülürken farklı bir durum ortaya çıktı.Bazı öğrencilerin puanları düşük Y.B. Puanlarına rağmen çok yükseldi.Bazılarında ise alınan SBS puanları geriledi.Bunun sebebi alınan SBS puanının SP(sınıf puanı) diye dönüştürülmesinde kullanılan formülden kaynaklanıyor.Bu formül çok büyük bir adaletsizliğe neden olmuştur.Başarılı öğrenciler ve hatta başarılı okullar cezalandırılmış daha az başarılı olanlar ödüllendirilmiştir.SP puanı için şu formül kullanılmaktadır;
SP=SBS*0.70+(öğrencinin Y.B.P / okulunun 1.sinin Y.B.P)*500*0.25+(Davranış notu*0.5)*0.05
Formülün haksızlığa yol açan bölümü bu.
Bu bölümün formülden çıkarılması ya da ÖSS’deki bir formülün uygulanması tüm haksızlıkları giderebilir.Bir örnek verelim;
A okulu
Okul 1.si Murat=SBS Y.B.P D.P
500 100 100 =350+125+25=500
A okulundan Emrah=SBS Y.B.P D.P
500 98 100 =350+122.5+25=497.5
B okulu
Okul 1.si Zeynep=SBS Y.B.P D.P
500 95 100 =350+125+25=500
C okulu Fatih= SBS Y.B.P D.P
500 90 100 =350+125+25=500
D okulu
Okulu 1.si Emre= SBS Y.B.P D.P
500 85 100 =350+125+25=500
Y.B.P S.P.
ALİ 98 497.5 > 95,90,85 Y.B. puanları arasında 94,93, vs. –
ZEYNEP 95 500 > puanları olan okul 1.leride olduğunu varsayar-
FATİH 90 500 > sak Emrah 98 Y.B.P rağmen hepsinin gerisinde
EMRE 85 500 > kalmıstır.Emrah çalışkanlığının ve başarılı bir > okulda okumasının cezasını çekmiştir.
Görüldüğü gibi Y.B.P denilen puanlarına öğrencinin zararına uygulamalıdır.Tek karı okul 1.cileri ve başarısı düşük olan okullarıdır.Daha kötüsü bir öğrencinin puanının okuldaki 1. olan arkadaşı tarafından belirlenmesidir.
Bir başka örneğe bakalım:
A Okulu : SBS Y.B.P D.N S.P
Okul 1.si Mehmet: 480 100 100 486
A okulundan bir öğrenci Emrah: 480 90 100 473.5
B okulu 1.si Yiğit : 480 90 100 486
B okulundan Didem: 480 85 100 479
B okulundan Yasemin: 473 85 100 474
B Okulundan Burak: 480 83 100 476
A okulunda okuyan Y.B. puanı 90 olan Emrah 480 SBS puanı almış fakat B okulundaki 480 SBS puanı alan fakatY.B. puanları düşük hiçbir öğrenciyi geçememiştir.Okul 1.cileri korunsa bile arkasındakilerde düşük Y.B. puanlarına rağmen Emrah’ı geçmiştir.Örnekteki Yasemin’nin hem SBS hem de Y.B puanları Emrah’tan düşüktür.Okul 1.side değildir.O halde Ali’nin çilesi ne.
Birde C okuluna bakalım
SBS Y.B.P D.P S.P
C okulu 1.si Ahmet: 480 85 100 480
C okulundan Zehra: 470 83 100 476
C okulundan Oğuz: 480 80 100 478
C okulundan Filiz: 473 80 100 473.6
Evet görüldüğü gibi A okulundaki 480 SBS’li Y.B. puanı 90 olan Emrah C okulundaki kendisinden daha düşük olan Y.B. puanlı öğrencilerin,hatta SBS’si düşük ,Y.B.P’si düşük öğrencilerinde gerisinde kaldı.Emrah’ın cilesi bitmedi.
Şimdi başka okul 1.cileriyle Emrah’ın çilesi durumuna bakalım:
SBS Y.B.P D.P S.P
A okulundan bir öğrenci Emrah: 480 90 100 473.5
B okulunun 1.si Özge: = 480 89 100 486
C okulunun 1.si Melda: = 480 88 . .
D okulunun 1.si Demir: = 480 87 . .
. okulunun 1.si Hıfsı: = . . . . . okulunun 1.si Ayten: = . . . .
. okulunun 1.si Aysun: = . . . .
n okulunun 1.si Fehmi = 480 70 100 486
Bu liste böylece uzar gider.Zavallı Emrah’ın önüne kendisiyle aynı 480 SBS puanı olan fakat Y.B.P’si düşük yüzlerce okul 1.si gecer.Emrah’ın çilesi bitmez.Kendisinden düşük SBS puanı olanlarda geçer Emrah’ın önüne,tıpkı aşağıdaki örnekler gibi;
SBS Y.B.P D.P S.P
A okulundan garip bir öğrenci Emrah = 480 90 100 473.5
B okulunun okul 1.si =478 85 100 484
.
.
.
.
X okul 1.si =475 80 100 482
.
.
.
.
n okulu 1.si =463 85 100 474
Ve liste uzar gider.Sadece 1.ler değil hemen arkasındaki öğrencilerde geçer Emrah’ın önüne.Emrah SBS’de gösterdiği 480 puanıyla okulda gösterdiği 90 puanlık Y.B. puanıyla rezil olmuştur.Binlerce okulda milyonlarca öğrenci kendi durumundadır.Milyonlarca öğrencinin kaderi binlerce okuldaki 1. olan arkadaşlarına bağlıdır.biri buna dur demelidir.Bu haksızlık,bu adaletsizlik bu nasıl formül deyip bu formülü ortadan kaldırmalıdır.
SBS HAKSIZLIĞI VE ÇÖZÜMÜ
SBS sınavında alınan puanın sp puanına çevrilmesinde kullanılan formül adaletsiz bir şekilde puan dağılımına yol açıyor. Formülde kullanılan öğrencinin yılsonu Başarı Puanının (YBP) okul 1. sinin puanına bölünmesi çok büyük adaletsizliğe yol açmaktadır.
Öğrencinin aldığı SBS puanı şu şekilde SP puanına dönüştürülmektedir.
SP = (SBS*0,70)+(öğrecinin YBP/okulundaki 1. nin YBP)*500*0,25 + (Davranış notu * 5)*0,05
Bu formüle göre bir öğrencinin durumuna bakalım. Öğrencimiz ayşe X okulunda okuyor ayşe çalışkan bir öğrenci ve yılsonu başarı puanı (YBP) 85 olsun, X okulunun 1. sinin YBP si 98 olsun bunları formüle yerleştirdiğimizde ayşeye getirdiği puana bakalım.
((85/98)*500)*0,25 = 108,4
Ayşe SBS sınavında 470 puan almış olsun davranış notu 100 ise SP puanı 462,4 oluyor. Ayşe sınavda aldığı SBS puanından 8 puan kaybediyor.
Şimdi birkaç okulu alalım. Bu okullardaki ayşe gibi 85 YBP si olan ve SBS de 470 puan almış öğrencilerle ayşeyi karşılaştıralım
En yüksek başarı puanı (enYBP)
A okulunun enYBP si 95
((85/95)*500)*0,25 = 111,8 => SP = 465
B okulunun enYBP si 94
((85/94)*500)*0,25 = 113,3 => SP = 467
C okulunun enYBP si 92
((85/92)*500)*0,25 = 115,48 => SP = 469
D okulunun enYBP si 90
((85/90)*500)*0,25 = 118,05 => SP = 472
E okulunun enYBP si 88
((85/88)*500)*0,25 = 120,73 => SP = 474
F okulunun enYBP si 86
((85/86)*500)*0,25 = 123,54 => SP = 477
Görüldüğü gibi X okulunda okuyan ve YBS si 85 olan ayşe diğer okullardaki YBS i 85 olan ve kendisi gibi 470 SBS puanı alan binlerce öğrencinin gerisinde kalmıştır. Yapılan SBS sınavı sadece okul içinde olsaydı her öğrencinin notunun okul birincisinin puanına bölünmesi normal karşılanabilirdi ki bu da normal değil.
Oysa bu sınav tüm Türkiye’de merkezi sistemle yapılıyor her okulun en yüksek YBS i farklıdır. X okulundaki ayşede 98, bir başka okulda 100 bir başkasında 90 bir başkasında ise 88 dir. Ayşe enYBS i 100 olan okulda olsaydı birkaç puan daha kaybedecekti. Örnekteki F okulunda olsaydı 7 puan kazanacaktı.
Bu formül merkezi sistemle tüm Türkiye’de yapılan sınavın sonuçlarının kimi öğrenciye kayıp kimilerine de kazanç olarak yansımasında yol açmıştır. Kaybedenler genelde başarılı öğrenciler olmuştur. X okulundaki ayşe 470 SBS puanıyla 85 YBP puanıyla örneğin 5000. sırada olması gerekirken 8000 hatta 10000. sıraya kadar gerileyebiliyor. Nasıl mı görelim.
X okulu enYBP si 98 bu okuldaki ayşenin YBP si 85 SBS si 470 idi
Ayşe için SP ((85/98)*500)*0,25=108,4 => SP=462,4
F okulu enYBP si 86 bu okulda ki alinin YBP si 85 SBS i 450 olsun. Formüle göre F deki alinin SP puanı 463 olur ve yine ayşenin önüne geçer. Dikkat edersek SBS de ayşeden 20 puan eksik almıştır bu durumda Türkiye genelinde yüzlerce, hatta binlerce öğrenci olduğunu varsayarsak ayşenin durumunun ne kadar kötü olduğunu tahmin edebiliriz. Ayşe X okulunda okuduğu için 8 puan kaybederken ali F okulunda olduğu için 13 puan kazanıyor ve SBS puanı ayşeden 20 puan eksik olmasına rağmen ayşeden daha şanslı konuma geçiyor.
Eğer formül bu şekilde kalırsa okullar ayşenin durumunu düzeltmek için çözüm üretmeye başlayacaklar. Şunu yapabilirler okul birincilerin notlarını aşağı çekebilirler bir başka okul 50 tane okul biricisi de çıkarabilir. Okullar başarılı öğrencilerine puan kaybettirmemek ve adil olabilmek için okul birinciliğini paylaştırabilirler. Bir başka okulda bir tane okul birincisi çıkarır diyelim ki notu 95 olsun diğer bütün öğrenciler fazla puan kaybetmesin diye 95 – 94 arasına yerleştirir bu durumda o okulda 100 tane 94,99 – 50 tane 94,98 – 70 tane 94,97 …….. Bu şekilde 94 e kadar gelebilir. Bir başka yolda İstanbul’da yaşayan ayşenin ailesi bir başka bölgeye hatta köye taşınabilir. Bu okulda ayşe birinci olur böylece ayşenin durumu düzelir.
Burası bizim ülkemiz, burası Türkiye formül buysa çözüm çoktur ama ne kadar adil olur orasını bilemem en doğrusu bu yıl ilki yapılan 6. ve 7. sınıf SBS lerinin puanlarının olduğu gibi kalması yani SP puanına dönüştürülmemesi yada farklı bir formülle öğrencilerin YBP puanlarının SBS puanlarına katkı sağlaması sağlanabilir. Bu da olmasa ÖSS deki formül kullanılır. Olmazsa öğrencinin YBP si okul birincisine değil de MEB tarafından belirlenen örneğin 100 tam puanına bölünür böylece sınava hazırlanan öğrenci YBP sini 100 e yaklaştırıp puan kaybetmemeyi hedefler. O da olmazsa işte formül:
SP = (SBS*0,70) + (YBP*0,25) + 100 + ((DP*5)*0.05)
Bu formüle göre ayşenin puanını yeniden hesaplayalım
SP = (470*0,70) + (85*0,25) + 100 + ((100*5)*0,05)
SP = 475
Görüldüğü gibi ayşe puan kaybetmedi diğer tüm okullardaki kendisi gibi YBP si 85 olan ve 470 SBS puanı alan bütün öğrencilerle eşit durumda.
Bir de F okulundaki YBP puanı 85 olup da 450 SBS puanı olan ve ayşeyi geçen alinin notunu hesaplayalım.
SP = (450*0,70) + (85*0,25) + 100 + ((100*5)*0,05)
SP = 461
Görüldüğü gibi herkes hak ettiği yerde. Sıralama ancak öğrencinin yıl içinde çalışıp yükselttiği YBP puanına göre belirlenir yani burada belirleyici tamamen kendisidir. Sonucunu kendi çalışması belirler okulundaki bir başka öğrenci belirlemez. Formül adildir formüldeki 100 de bakanlığın SBS ye giren tüm öğrencilere hediyesidir.
Saygılar sunarım…
ÇİĞDEM ÇELİK
7. Sınıf SBS Mağduru Öğrenci Velisi
