Yayımlandığı Tebliğler Dergisi Tarih: Nisan 2004 Sayı: 2559
BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler
Amaç
Madde 1- Bu Yönergenin amacı; öğrencilerin bilgi eksikliklerini gidermek, yeteneklerini geliştirmek, derslerdeki başarılarını artırmak ve sınavlara daha iyi hazırlanmalarına yardımcı olmak üzere açılmış ve açılacak olan öğrencileri yetiştirme ve sınavlara hazırlama kurslarıyla ilgili usul ve esasları düzenlemektedir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönerge, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında açılmış ve açılacak olan öğrencileri yetiştirme ve sınavlara hazırlama kurslarını kapsar.
Dayanak
Madde 3- Bu Yönerge, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ile 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönergede geçen;
a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
b) Millî eğitim müdürlüğü: Bünyesinde öğrencileri yetiştirme ve sınavlara hazırlama kursu
açılan okulun bağlı bulunduğu il veya ilçe millî eğitim müdürlüğünü,
c) Millî eğitim müdürü: Bünyesinde öğrencileri yetiştirme ve sınavlara hazırlama kursu açılan
okulun bağlı bulunduğu il veya ilçe millî eğitim müdürünü,
d) Okul: Her derece ve türdeki ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarını,
e) Kurs: Öğrencileri yetiştirme ve sınavlara hazırlama kursunu,
f) Kurs merkezi: Bünyesinde öğrencileri yetiştirme ve sınavlara hazırlama kursu açılan okulları,
g) Müdür: Bünyesinde öğrencileri yetiştirme ve sınavlara hazırlama kursu açılan okulun
müdürünü,
h) Yarıyıl: Derslerin başladığı tarihten dinlenme tatiline, dinlenme tatili bitiminden ders kesimine kadar geçen her bir süreyi,
i) Ders yılı: Derslerin başladığı tarihten, derslerin kesildiği tarihe kadar geçen ve iki yarıyılı kapsayan süreyi,
j) Öğretim yılı: ders yılının başladığı tarihten, sonraki ders yılının başladığı tarihe kadar geçen süreyi
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM Kurs Açma
Kurs Açma Yetkisi
Madde 5- Kurslar, fizikî kapasitesi ve öğrenci potansiyeli yeterli olan okullarda; okul müdürünün onayı ile açılır ve en geç on gün içinde millî eğitim müdürlüğüne bilgi verilir.
Eğitim bölgesi oluşturulan yerlerde, her eğitim bölgesinde fizikî kapasitesi yeterli en az bir ilköğretim ve bir ortaöğretim kurumunda kurs açılması zorunludur. Bu durumda, kurs merkezlerinin seçiminden millî eğitim müdürü sorumludur.
Kurslara Katılacaklar
Madde 6- Bu Yönerge hükümlerine göre açılacak kurslara;
a) İlköğretim ve ortaöğretim kurumlarına devam eden veya beklemeli durumda bulunan,
b) Açıköğretim lisesine veya dışarıdan bitirme sistemine kayıtlı olan,
c) Sınavla öğrenci alınan okulların giriş sınavlarına hazırlanan
öğrenciler katılabilir.
Kurslara, o kurs merkezinin bulunduğu okulun öğrencilerin yanısıra bünyesinde kurs açılmamış olan diğer okullardan da öğrenci kabul edilir.
Kurslar için, ders yılı sonu öğretmenler kurulu toplantısından sonra belirlenecek bir tarihten itibaren başvuruların kabulüne ve kayıtlara başlanır.
Kurslara kayıt ve başvuru şartları, kurs merkezi müdürü ve milli eğitim müdürlüklerince duyurulur.
Kurs Süreleri ve Dönemleri
Madde 7- Kurslar, öğretim yılı içinde birbirini izleyen dönemler halinde açılır. Yetiştirme kurslarının açılması ders yılının sona ermesine iki hafta, hazırlama kurslarının açılması ise sınava bir hafta kalıncaya kadar devam eder.
Zorunlu hallerde, kursların açılma ve sona erme tarihlerinde kurs merkezi yönetim kurulu kararıyla değişiklik yapılabilir. Ancak, böyle bir değişiklik sonucunda kursların açılması ders yılının başlama tarihi öncesine, bitimi ise yetiştirme kurslarında ders yılının sona erdiği tarih, hazırlama kurslarında sınav tarihi sonrasına çekilemez. Kurs merkezi yönetim kurulunun gerekli görmesi halinde, yaz aylarında da bu Yönerge hükümlerine uygun olarak kurs açılabilir.
Kurs dönemleri, genel olarak birbirini izleyen ve kendi aralarında devamlılık gösteren programlar şeklinde düzenlenir. Bu süre içinde ihtiyaca göre yeni kurslar açılabilir. Her dönemin eğitim programı, öğretim konularına ve bunların özelliklerine göre belirlenmek üzere en az 40, en çok 120 saatlik programlardan oluşur.
Kurs Gün ve Saatleri
Madde 8- Kurslar, öğrencilerin normal ders saatleri dışında ve her kurs saati 40-45 dakika olmak üzere düzenlenir. Resmî ve dinî bayram günleri hariç olmak üzere, tatil günlerinde de kurs düzenlenebilir.
Kurs dönemlerine göre programlanan kurs saatleri, kurs merkezinin imkânları ölçüsünde her bir kurs günü 2 saatten az, 6 saatten çok olmamak üzere haftanın değişik günlerine dağıtılabilir. Ancak, kursların en geç saat 20.00’da sona erdirilmesi şarttır.
Kursların hangi gün ve saatlerde yapılacağını gösterir program ile program değişiklikleri kursların başlamasından en az bir hafta önce duyurulur.
Çeşitli sebeplerle normal saati içinde yapılamayan kurslar, kurs merkezi yönetim kurulunca yapılacak bir program dahilinde, kurs dönemi içinde veya sonunda tamamlattırılır.
Kurs saatleri blok ders şeklinde düzenlenemez. Her kurs saatinden sonra 10 dakika dinlenme süresi verilir.
Öğrenci Sayısı ve Seviye Grupları
Madde 9- Her bir kurs programına devam edecek öğrenci sayısı 10’dan az olamaz. Bu sayıdan daha az istek olması halinde kurs açılamaz. Sınıf mevcutları, 24’den fazla olmamak üzere ve gerektiğinde öğrencilerin seviye tespiti yapılmak suretiyle oluşturulur.
ÜÇÜNÇÜ BÖLÜM Kurslarda Öğretim ve Yönetim
Kurs Açılacak Ders ve Konular
Madde 10- Kurslar, öğrenci ve velilerden gelen istek ve ders yılı sonunda toplanan öğretmenler kurulunca gösterilecek ihtiyaç üzerine, kurs merkezi yönetim kurulunca belirlenen dersler için açılır. Ayrıca, sınavlara hazırlanmak amacıyla açılan kurslarda sözel, sayısal ve dil yeteneklerini geliştirici türde kurslara da yer verilebilir. İmkânlar ölçüsünde öğrencilere, özel yeteneklerini geliştirici nitelikte veya genel yetenek kazandırıcı tarzda bilgisayar, resim, müzik, beden eğitimi, iş eğitimi ve benzeri alanlarda da kurslar açılabilir.
Kurs programlarının hazırlanmasında; kursun yetiştirici veya sınavlara hazırlayıcı nitelikte olmasına dikkat edilir. Yetiştirici kurslarda özellikle ders konularına dayalı destekleyici bilgiler ile öğrencilerin zayıf oldukları konulara ağırlık verilir. Sınavlara hazırlayıcı nitelik taşıyan kurslarda ise, daha önce aynı kapsamda yapılan sınav konuları da dikkate alınarak, öğrencilerin test tekniğini tanıma ve geliştirmeleri ile ilişkilendirme ve zamanı verimli kullanma alışkanlığı kazanmalarına önem verilir.
Öğretmenlerin Seçimi ve Görevlendirilmesi
Madde 11- Kurslarda görev almak isteyen öğretmenler, ders yılı veya ikinci yarıyıl başında kurs merkezi müdürlüğüne başvuruda bulunurlar. Kurs merkezi yönetim kurulunca, başvuruda bulunan öğretmenler arasından öncelikle; bilgi ve tecrübesiyle branşında temayüz etmiş, öğrenci, meslekdaş, okul yönetimi ve velilerle iyi ilişkiler kurabilen, öğretme yöntem ve tekniklerini iyi bilen ve bunları kendi özel alanlarına uygulayan, teknolojik araç ve gereçleri eğitim ortamında kullanan, konusunda yüksek lisans eğitimi almış veya hizmet içi eğitim görmüş ve kursun niteliğine göre test tekniğini bilenler seçilir. İhtiyaç halinde, belirtilen nitelikleri taşımaları kaydıyla diğer okullarda görevli öğretmenlerden de görevlendirme yapılabilir.
Kurs merkezlerinde görevlendirilen öğretmenler, kabul edilebilir mazeretleri sebebiyle görevlendirme onaylarının iptalini isteyebilir. Görevlendirme onaylarının iptalini isteyenler, görevlendirme onayları iptal edilmeden görevlerini bırakamazlar. Görevlendirilmeleri bu şekilde iptal edilenlerin yerine, başvuruda bulunduğu halde görev verilemeyen diğer öğretmenler arasından görevlendirme yapılır.
Herhangi bir branştan kurslarda görev almak isteyen öğretmen bulunmaması halinde, aynı branşta olmak şartıyla müdürler haricindeki okul yöneticilerine öğretmen olarak görev verilebilir. İhtiyacın bu şekilde de kapatılamaması halinde emekli öğretmenlere de görev verilebilir.
Kurslarda görevlendirilen öğretmenlerin ders saati sayıları, bunların asıl görevlerini aksatmayacakları şekilde kurs merkezi müdürlüğü tarafından belirlenir. Bu öğretmenlerin okutacaklar ders saatleri, 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 2’nci maddesi kapsamında değerlendirilemez.
Kurslarda Yararlanılacak Kaynaklar
Madde 12- Kurslarda yararlanılacak temel kaynaklar ders kitaplarıdır. Ayrıca, Talim ve Terbiye Kurulu’nca hazırlanan yayınlar, bu Kurul’ca tavsiye edilen veya kurs merkezi yönetim kurulunca uygun görülen diğer kaynaklar ile yüksek öğretim kurumlarınca hazırlanan yayınlardan da yararlanılabilir.
Öğrencilerle İlgili İşlemler
Madde 13- Kurslara kayıt yaptıran öğrencilerin devamları zorunludur. Her kurs döneminde okutulması gereken toplam ders saatinin özürsüz olarak üçte birine devam etmeyen öğrenciler kurs merkezi müdürünün teklifi ve kurs merkezi yönetim kurulunun kararıyla kurstan çıkarılır.
Öğrencilerin kurslara devam ve devamsızlıkları kurs merkezi müdürlüğünce bir deftere işlenir. Resmî doktor raporuna dayalı hastalıklar, tabii afetler, ana, baba ve kardeşlerden birinin ölümü gibi özürler sebebiyle oluşan devamsızlıklar, devamsızlık süresinden sayılmaz.
Kurslara devamları süresince kurs disiplinini ve işleyişini bozucu hâl ve hareketleri görülen öğrenciler hakkında, kayıtlı oldukları okulların ilgili mevzuatına göre işlem yapılır.
Devamsızlık veya disiplinsizlik sebebiyle kurstan çıkarılan öğrencilerin ödedikleri kurs ücretleri geri verilmez.
Kursların Yönetimi
Madde 14- Yetiştirme ve hazırlama kursları, kurs merkezi yönetim kurulu adına kurs merkezi müdürlüğünce yönetilir.
Kurs Merkezi Müdürü ve Görevleri
Madde 15- Okulun müdürü aynı zamanda kurs merkezi müdürüdür. Bu sıfatla okulunda açılan kurslardan öğrencilerin en iyi şekilde yararlanabilmeleri ve başarılarını artırabilmeleri için bütün imkânları hazırlar.
Kurs merkezi müdürünün başlıca görevleri şunlardır;
a) Kurslarda görev alan öğretmen ve diğer personel ile kurslara katılan öğrencilere ilişkin
devam, devamsızlık, disiplin ve benzeri diğer iş ve işlemlerin yürütülmesini sağlamak,
b) Kursta düzen ve disiplini sağlayıcı gerekli tedbirleri almak,
c) Kurs çalışmalarında genel plân ve programların uygulanmasını sağlamak,
d) Kurs gelirlerinden yönetici, öğretmen ve diğer personele yapılacak ücret ödemelerine ilişkin
tahakkukun hazırlanmasını sağlamak,
e) Kurs öğretmenleri tarafından hazırlanan ders plânlarını inceleyip onaylamak,
f) Bu Yönerge hükümlerine göre kendisi tarafından yürütülmesi gereken diğer görevleri
yapmak.
Kurs Merkezi Yönetim Kurulunun Kuruluş ve Görevleri
Madde 16- Kurs merkezi yönetim kurulu; kurs merkezi müdürünün başkanlığında, kadrosu aynı okulda bulunan müdür başyardımcısı ile yine aynı okuldan kurs merkezi müdürü tarafından görevlendirilecek bir müdür yardımcısı ve okulun koruma derneği ile okul aile birliği başkanlarından oluşur.
Kursa katılan öğrenci sayısı 200-1000 olan okullarda kurs merkezi müdürü tarafından seçilecek bir müdür yardımcısı, 1000’den fazla olan okullarda ise 2 müdür yardımcısı ilave olarak kurs merkezi yönetim kurulu üyeliğinde görevlendirilebilir.
Müdür başyardımcısı olmayan ve müdür yardımcısı sayısı tek olan ya da müdür baş yardımcısı veya yardımcısı kurs öğretmeni olarak görevlendirilen okullarda bunların yerine, okulun kadrolu öğretmenleri arasından öğretmenler kurulunca seçilecekler kurs merkezi yönetim kurulu üyeliğinde görevlendirilir.
Kurs merkezi yönetim kurulu, kurs merkezinin iş ve işlemlerinin her bakımdan düzenli olarak yürütülmesinden görevli ve sorumludur.
Kurs merkezi yönetim kurulunun başlıca görevleri şunlardır;
a) Kurs ücretlerini ve kurslarda görev alan yönetici, öğretmen ve diğer personele ödenecek
ücret tutarlarını bu Yönerge esaslarına göre belirlemek,
b) Kurs hizmetlerinin düzenli bir şekilde yürütülmesi için gerekli bütün tedbirleri zamanında
almak,
c) Kursun gelir ve giderlerini usulüne uygun olarak kayıt etmek ve harcamak,
d) Kurs açılacak ders ve konulara karar vermek ve kurs programını hazırlamak,
e) Bu Yönerge hükümlerine göre kendisi tarafından yürütülmesi gereken diğer görevleri yapmak.
Kurs merkezi yönetim kurulu, görevlerini ve bu görevlerle ilgili sorumluluğu yapacağı iş bölümü ile üyeleri arasında paylaştırır.
Kurs Çalışmalarının ve Öğrenci Başarısının Değerlendirilmesi
Madde 17- Kurslara katılan öğrencilerin kazandıkları bilgi ve becerileri ölçmek amacıyla her kurs döneminde en az iki sınav yapılır. Yazılı sınav kağıtları değerlendirilirken hasta ve eksikler kâğıtlar üzerinde gösterilir ve bu kâğıtlar öğrencilere geri verilir. Sınavlara hazırlama kurslarının sınavları, test tekniğine uygun olarak gerçekleştirilir.
Kurs öğretmeni tarafından, öğrencilerin her bir sınav sonucuna göre başarı durumları ile kurs dönemi sonu genel başarı durumları hakkında kurs merkezi yönetim kuruluna rapor verilir. Kurs merkezi yönetim kurulu, bu raporlara ve genel değerlendirmelere göre kurs öğretmenlerinden, kurs programlarını, öğretim teknikleri ve araçlarını değiştirmelerini isteyebileceği gibi, yetersiz olduğu anlaşılan öğretmenlerin yerine başka bir kurs öğretmenini görevlendirebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Malî Hükümler, Denetim ve Sorumluluk
Kurs Ücretinin Tespit ve Tahsil Edilmesi
Madde 18- Yetiştirme ve hazırlama kursları ücretlidir. Kurslara katılan öğrencilerden ders saati başına alınacak kurs ücreti; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre gece öğretimi için öngörülen gösterge rakamı ile o tarihte uygulanan aylık katsayısının çarpımı sonucunda bulunacak tutarın yetiştirme kurslarında 1/5’inden az, 1/3’ünden çok, hazırlama kurslarında ise 1/3’ünden az, tamamından çok olmayacak şekilde kurs merkezi yönetim kurulu tarafından belirlenir.
Kurs ücretleri, kurs merkezi yönetim kurulu tarafından millî bankaların birinde açılan hesaba yatırılır ve dekontu okul müdürlüğüne verilir.
Kurslardan Ücretsiz veya İndirimli Yararlanma
Madde 19- Maddi imkânlarının yerinde olmadığı kurs merkezi yönetim kurulunca belirlenen öğrenciler, kurslardan ücretsiz olarak yararlanırlar. Ücretsiz olarak yararlanacak öğrenci sayısı, kurslara katılan öğrenci sayısının % 10’undan fazla olamaz. Sınavlara hazırlama kurslarından ücretsiz yararlanmada, maddi imkânları yetersiz öğrencilerden derslerinde daha başarılı olanlara öncelik tanınır.
Bakanlık merkez, taşra ve yurt dışı teşkilâtı ile bağlı kuruluşlarda görevli, bu görevlerde iken emekli veya şehit olan personelin çocuklarından, kurslardan ücretsiz yararlanma hakları saklı olmak üzere, kurs ücretinin % 50’si alınır.
Kurs Giderleri
Madde 20- Kurs merkezinin giderleri kurs gelirlerinden karşılanır. Bu giderler; personel giderleri ve kurs giderlerinden oluşur.
Yapılan tüm harcamalar, kurs merkezi yönetim kurulunca karara bağlanır. Harcamalarla ilgili bütün belge ve makbuzlar, kurs merkezi müdürlüğünce denetime hazır halde bulundurulur.
Personel Giderleri
Madde 21- Kurs personel giderleri; kurslarda görev alan kurs merkezi yönetim kurulu başkan ve üyelerine, öğretmenlere ve destek hizmetlerini yürüten personele ödenen ücretlerden oluşan giderlerdir.
Kurs gelirlerinin %7’si kurs merkezi müdürüne, %7’si kurs merkez yönetim kurulunun okul müdürü, okul koruma derneği ve aile birliği temsilcileri dışında kalan üyelerine, %80’i kurslarda görev alan öğretmenlere, %6’sı ise kurs merkezinin bakım, temizlik, evrak ve baskı işlerini yürüten memur ve hizmetlilere ödenir.
Ancak bu ödemeler kurs dönemleriyle sınırlı kalmak kaydıyla ayda, ek gösterge dahil en yüksek Devlet memuru brüt aylığının kurs merkezi müdürü için tamamını, kurs merkezi yönetim kurulu üyelerinin her biri için 6/8’ini, memur ve hizmetlilerin her biri için 4/8’ini geçemez.
Artan miktar; kurslarda kullanılan matbuat, kırtasiye, eğitim araç ve gereçleri ile benzeri malzemeler için harcanır.
Öğretim yılı içerisinde açılan kurslarda elde edilen gelirlerden kullanılmayan meblağlar, o öğretim yılının sonunda kursun düzenlendiği okulun koruma derneğine gelir kaydedilir.
Öğretmenlere ödenecek ders saati ücreti; kurs gelirlerinin öğretmenler için ayrılan %80’inin, o kurs merkezinde bütün derslerden verilen ders saati sayısı toplamına bölünmesiyle bulunur. Bulunan birim ders saati ücreti, öğretmenin fiilen kurs verdiği ders saati toplamıyla çarpılarak o öğretmenin alacağı ücret tespit edilir. Bu işlem her ay için müstakil olarak yapılabileceği gibi kurs merkezi yönetim kurulu ve kursa katılan öğretmenlerin müşterek kararıyla dönem sonunda toplu olarak da yapılabilir. Bu işlemin kurs dönemi sonuna bırakılması halinde elde edilecek ek gelir, kurs gelirlerine ilâve edilir.
Kurs merkezinde görevlendirilen yönetici ve öğretmenler ile destek hizmetlerini yürüten personelden tahakkuk ettirilen gelir ve damga vergileri, kurs merkezi yönetim kurulunca ilgili vergi dairesine yatırılır.
Tutulacak Defter ve Dosyalar
Madde 22- Kurslarla ilgili olarak kurs merkezlerinde tutulacak defter ve dosyalar şunlardır:
a) Öğrenci yoklama defteri,
b) Kurs ders defteri,
c) Gelir-gider defteri,
d) Gelen ve giden yazı defteri,
e) Gelen ve giden yazı dosyası,
f) Kurs ücretleriyle ilgili banka dekontları,
g) Kurs ders plânları dosyası,
h) Denetim defteri.
Kursların Denetimi
Madde 23- Kurs merkezleri; yetiştirme ve hazırlama kurslarında eğitim ve öğretim faaliyetlerinin kurs amaçlarına uygun olarak yapılıp yapılmadığı, ilgili evrak, defter ve dosyaların zamanında, doğru ve düzenli olarak tutulup tutulmadığı, kursa kayıtlı öğrencilerin devam durumları ile yönetici, öğretmen ve diğer personelin kursla ilgili görevlerini düzenli, tam ve zamanında yürütüp yürütmedikleri ve benzeri hususlar bakımından gerektiğinde denetim elemanlarınca denetlenir.
Denetim elemanları, kurs merkezlerindeki denetim defterlerine, denetim sonucunu ve varsa gördükleri eksiklikleri, yanlışlıkları ve aksaklıkları yazarak imzalar ve ilgililerden bu yanlışlık, eksiklik ve aksaklıkların düzeltilmesini ister. Ayrıca, gerekli görülen hâllerde millî eğitim müdürünün bilgisine sunulmak üzere rapor düzenlerler.
Sorumluluk
Madde 24- Bu Yönerge hükümleri çerçevesinde kurslarda görev alan her kademedeki personel, görevlerini zamanında ve etkin olarak yerine getirmekle yükümlüdür.
BEŞİNCİ BÖLÜM Çeşitli Hükümler
Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat
Madde 25- Bu Yönergenin yürürlüğe girdiği tarihte, 18/12/1995 tarih ve 2445 sayılı Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Öğrencileri Yetiştirme ve Sınavlara Hazırlama Kursları Yönergesi, ek ve değişiklikleriyle birlikte yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçici Madde 1- Bu Yönergenin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış bulunan yetiştirme ve sınavlara hazırlama kurslarına ilişkin iş ve işlemler, açıldıkları tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümleri çerçevesinde sonuçlandırılır.
Yürürlük
Madde 26- Bu Yönerge onayı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 27- Bu Yönerge hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.