Siyasi iktidarın bir dayatması olarak gündeme gelen ve Türk Eğitim Sen olarak bütün uyarılarımıza rağmen bir inatlaşma sonucu yasalaştırılarak uygulamaya konulan 4+4+4 zorunlu eğitim sistemi sorunlar ve belirsizliklerle devam ediyor.
Ülkemizin eğitimdeki 80 yıllık tecrübesine, eğitim altyapısına, fiziki şartlarına, müfredat ve personel yapısına uygun olmadığı bizzat Genel Başkanımız tarafından TBMM deki kanun görüşmeleri sırasında haykırılan ve başta on binlerce sınıf öğretmeninin norm fazlası konuma düşeceği ısrarla belirtilen yeni sistem uygulandıkça sorunlar daha da belirginleşiyor.
Hâlbuki Türk Eğitim Sen’in teklifi doğrultusunda 1+5+3+4 zorunlu eğitim sistemi kabul edilmiş ve uygulanmış olsaydı bugün bir çığ gibi karşımızda duran problemlerin birçoğu hiç yaşanmayacaktı.
4+4+4 sistemi ile karşılaşılan problemlerden biri de, yeni sisteme göre ilköğretim okulu iken ilkokul, ortaokul ve imam hatip ortaokuluna dönüştürülen kurumlardaki yöneticilerin durumunun ne olacağıdır.
Mevcut yönetmelikler ve mevzuat çerçevesinde konuya baktığımızda Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama Ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğinin “Kapatılan, dönüştürülen ve birleştirilen eğitim kurumu yöneticilerinin atamaları” başlıklı 26. maddesinin 1.fıkrasının (b) bendinde “b) Dönüştürülme yoluyla oluşan eğitim kurumu yöneticiliklerine, önceki kurum yöneticilerinin norm kadro imkânları ölçüsünde atamaları yapılır. Dönüşen eğitim kurumunun yönetici norm kadrosunun mevcut yöneticiden az olması durumunda ise bu Yönetmelik eki Ek-2 Yönetici Değerlendirme Formuna göre yapılacak değerlendirme sonuçlarına göre en yüksek puan alan yöneticilerin ataması yapılır.” denilmektedir.
Bunun anlamı mevcut ilköğretim okulu yöneticileri dönüştürülerek ilkokul, ortaokul ve imam hatip ortaokulu yapılan kurumlara norm kadro imkânları ölçüsünde atanacaklardır.
Eğer dönüştürülen yeni okulun yönetici normunda bir azalma varsa Ek-2 Yönetici Değerlendirme Formuna göre yapılacak değerlendirme sonuçlarına göre en yüksek puan alan yöneticilerin ataması yapılacak puanı düşük olan yönetici ise norm fazlası yönetici olarak tutulacaktır.
Bu durum yine Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama Ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğinin “Yöneticilik görevinin sona ereceği hâller” başlıklı 27. maddesinde “(1) Eğitim kurumu yöneticilerinden; (3) (Değişik üçüncü fıkra: 09.08.2011/28020 RG) İlgili mevzuatında belirtilen yöneticilik normuna esas ölçütler çerçevesinde yöneticilik norm kadrolarının tamamı ya da bir kısmı kaldırılan eğitim kurumlarında norm kadro fazlası durumunda olan yöneticiler bu Yönetmelik ekinde yer alan EK-2 Yönetici Değerlendirme Formu üzerinde yapılacak değerlendirmeye göre en az puan alandan başlanarak Bakanlıkça norm kadrolarının onaylandığı tarihten geçerli olmak üzere belirlenir. Norm kadro fazlası durumuna düşen yöneticiler, istek ve ihtiyaçları birlikte değerlendirilerek uygun görülecek eğitim kurumu yöneticiliklerine öncelikle atanırlar. Durumlarına uygun boş eğitim kurumu bulunmaması ya da kendilerine önerilen eğitim kurumlarına atanmak istemeyenlerin yöneticilikleri, Bakanlığın norm kadrolarını onayladığı tarihten itibaren iki yıl daha devam eder. Bu süre içerisinde boş yöneticilikler için yapılacak duyurulara başvuruda bulunabilirler. Ancak 18 inci maddenin beşinci fıkrası kapsamında yatılı kız öğrencisi bulunan eğitim kurumlarında kadın adaylara ayrılan müdür yardımcılığı norm kadrosu bu fıkra kapsamı dışındadır.
(4) (Ek dördüncü fıkra: 09.08.2011/28020 RG) Bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen 2 yıllık süre içerisinde ilgili mevzuatında belirtilen yöneticilik normuna esas ölçütler çerçevesinde görev yapmakta olduğu eğitim kurumunda durumuna uygun yöneticilik normunun artması ya da her hangi bir nedenle boş yönetici normu oluşması halinde norm kadro fazlası durumuna düşen yönetici bu kadroyla ilişkilendirilir. 2 yılın sonunda durumlarında herhangi bir değişiklik olmayan ve durumlarına uygun eğitim kurumu yöneticiliğine atanamayan yöneticiler, istekleri de dikkate alınarak durumlarına uygun eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanırlar.” şeklinde düzenlenmiştir.
Bunun anlamı norm fazlası olanlarla ilgili olarak 2 yıl norm fazlası olarak tutulma ve bu süre içinde boşalan durumuna uygun eğitim kurumlarına öncelikle atanma hakkına sahip olduklarıdır. Eğer 2 yıl süre ile norm fazlası olarak kalmaya devam etmiş ve durumuna uygun bir kuruma yerleştirilememiş iseler yöneticiliklerinin sona erdirilerek öğretmen olarak yer değiştirmelerinin res’en yapılabileceğidir.
Norm açısından problem yaşamayan dönüştürülen kurum yöneticileri açısından dönüştürülen okullarda yöneticiliklerinin devamına bir engel gözükmemektedir. Yani sınıf öğretmeni olan bir müdür yardımcısı ortaokul ve imam hatip ortaokuluna dönüşmüş bir eğitim kurumunda yöneticiliğe devam edebilecekken, yine aynı şekilde branş öğretmeni olan bir müdür yardımcısı da ilkokula dönüşmüş eğitim kurumunda yöneticilik görevine devam edebilecektir.
Bu durumdaki yöneticilerin ancak isteğe bağlı veya zorunlu yer değiştirmeleri söz konusu olduğunda durumlarına uygun eğitim kurumlarına yer değiştirme zorunluluğu bulunmaktadır. Bu durum Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama Ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğinin “Kapatılan, dönüştürülen ve birleştirilen eğitim kurumu yöneticilerinin atamaları” başlıklı 26.maddesinin 3. bendinde “(3) (Ek üçüncü fıkra: 09.08.2011/28020 RG) Bu maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında ataması yapılan yöneticilerden daha sonra farklı kurumlara ya da yönetim kademelerine atanmak isteyenler ile herhangi bir nedenle görev yeri değiştirilmesi gereken yöneticilerin 7 nci ve 8 inci maddedeki şartları taşımaları gerekir.” şeklinde açık bir şekilde belirtilmiştir.
Yani bu maddenin (b) bendi kapsamında dönüştürülen okul yöneticileri norm kadro açısından fazlalık duruma düşenler hariç olmak üzere dönüştürülen okullara yönetici olarak atanacak ancak daha sonra farklı kurumlara ya da yönetim kademelerine atanmak isteyenler ile herhangi bir nedenle görev yeri değiştirilmesi gereken yöneticilerin 7 nci ve 8 inci maddedeki şartları taşımaları gerekecektir.
Söz konusu yönetmeliğin 7.ve 8. maddeleri yönetici atama ile ilgili genel ve özel şartları düzenlemektedir ve şöyledir;
Yönetici olarak atanacaklarda aranacak genel şartlar
Madde 7 – (Değişik: 15.5.2010/27582 RG) (1) Yöneticilik görevlerine atanacaklarda aranılan genel şartlar şunlardır;
a) Yükseköğrenim bitirmiş olmak,
b) Öğretmenlikte ve Devlet memurluğunda adaylığı kaldırılmış olmak,
c) Bu Yönetmelik kapsamında sayılan yöneticilik görevleri dahil öğretmenlikte en az üç yıl görev yapmış olmak,
ç) (Değişik: 09.08.2011/28020 RG) Atanmak istenilen eğitim kurumuna Talim ve Terbiye Kurulu Kararlarına göre alanı itibariyle öğretmen olarak atanabilecek bir alan öğretmeni olmak,
d) Yöneticilik görevi, son üç yıllık hizmet süresi içinde adli veya idari soruşturma sonucu üzerinden alınmamış olmak,
e) Zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen yerler dışındaki eğitim kurumu yöneticiliklerine atanacaklar için ilgili mevzuatına göre zorunlu çalışma yükümlülüğünü tamamlamış, bu yükümlülükten muaf tutulmuş ya da sağlık veya eş durumu özrüne dayalı olarak bu yükümlülüğü ertelenmiş olmak,
f) Varsa atanacağı görev için öngörülen seçme sınavında başarılı olmak.
(2) (Ek ikinci fıkra: 09.08.2011/28020 RG)Eğitim kurumu yöneticiliklerine atanmak isteyenlerin; duyurusu yapılan yöneticiliklere başvuru tarihi itibariyle fiilen eğitim öğretim hizmetleri sınıfı kadrolarında çalışıyor olmaları şartı aranır.
Yönetici olarak atanacaklarda aranacak özel şartlar
Madde 8 – (Değişik: 09.08.2011/28020 RG) (1) Fen liseleri ve sosyal bilimler liseleri yöneticiliklerine; bu eğitim kurumlarına seçilerek öğretmen olarak atanıp, görev yapan ya da bu eğitim kurumlarında görev yaptıktan sonra herhangi bir nedenle ayrılmış olmakla birlikte yeniden bu eğitim kurumlarına sınavsız atanabilme hakkını kaybetmemiş olanlar ile 19.12.2010 tarihli ve 27790 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Fen Liseleri ve Sosyal Bilimler Liselerinin Öğretmenleri ile Güzel Sanatlar ve Spor Liselerinin Beden Eğitimi, Müzik ve Görsel Sanatlar/Resim Öğretmenlerinin Seçimi ve Atamalarına Dair Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlükte olan ilgili mevzuata göre her türlü Anadolu liselerine yazılı, sözlü ya da mülakat/uygulama sınavları sonucuna göre atanıp görev yapmış olan öğretmenler arasından atama yapılır.
(2) Bilim ve sanat merkezi yöneticiliklerine öncelikle bu eğitim kurumlarına seçilerek öğretmen olarak atanıp görev yapan ya da bu eğitim kurumlarında görev yaptıktan sonra herhangi bir nedenle ayrılmış olmakla birlikte yeniden bu eğitim kurumlarına sınavsız atanabilme hakkını kaybetmemiş olanlar arasından atama yapılır.
(3) Mesleki ve teknik eğitim kurumu yöneticiliklerine atanmak için başvuruda bulunan atölye, laboratuar ya da meslek dersi öğretmenlerinden, bu Yönetmelik eki EK-4 Yöneticilik Ek Puan Formunda belirtilen alan öğretmenlerine ayrıca ek puan verilir.
(4) Halk eğitimi merkezi ile öğretmenevi ve akşam sanat okulu yöneticiliklerine; herhangi bir alanda öğretmen olanlar arasından atama yapılır. Ancak, öğretmen evi ve akşam sanat okulu yöneticiliklerine atanmak için başvuruda bulunanlardan, bu Yönetmelik eki EK-4 Yöneticilik Ek Puan Formunda belirtilen alan öğretmenlerine ayrıca ek puan verilir.
(5) Bu maddenin birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarında sayılan eğitim kurumlarının dışında kalan diğer bazı eğitim kurumu yöneticiliklerine; atanmak için başvuruda bulunanlardan bu Yönetmelik eki EK-4 Yöneticilik Ek Puan Formunda belirtilen alan öğretmenlerine ayrıca ek puan verilir.
(6) (Değişik 21.07.2012/28360 RG) Yatılı bölge ortaokulu(5) hariç diğer eğitim kurumlarının;
a) Müdür başyardımcılıklarına atanabilmek için en az 1 yıl,
b) (C) tipi eğitim kurumu müdürlüklerine atanabilmek için en az 1 yıl,
c) (B) tipi eğitim kurumu müdürlüklerine atanabilmek için en az 2 yıl,
ç) (A) tipi eğitim kurumu müdürlüklerine atanabilmek için en az 3 yıl,
eğitim kurumlarında asaleten yöneticilik yapmış olma şartı aranır.
(7) (Değişik 21.07.2012/28360 RG) Yatılı bölge ortaokullarının(6);
a) Müdür başyardımcılıklarına atanabilmek için en az 1 yıl,
b) (C) tipi eğitim kurumu müdürlüklerine atanabilmek için en az 2 yıl,
c) (B) tipi eğitim kurumu müdürlüklerine atanabilmek için en az 3 yıl,
ç) (A) tipi eğitim kurumu müdürlüklerine atanabilmek için en az 4 yıl
eğitim kurumlarında asaleten yöneticilik yapmış olma şartı aranır.
Buradan anlaşıldığı kadarıyla bu durumdaki yöneticiler ancak isteklerine bağlı ve zorunlu yer değiştirmelerinde diğer genel ve özel şartların yanı sıra atanmak istenilen eğitim kurumuna Talim ve Terbiye Kurulu Kararlarına göre alanı itibariyle öğretmen olarak atanabilecek bir alan öğretmeni olmak şartına tabi olacaklardır.
MEB tarafından söz konusu yöneticilerle ilgili yapılabilecek farklı uygulamalar hukuki temelden yoksun ve mevzuata aykırı olacak ve büyük kaosların yaşanmasına yol açacaktır.