1- Konut Edindirme Yardımı nedir?
Konut Edindirme Yardımı, 22.11.1986 tarih ve 19289 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 3320 sayılı kanun uyarınca; memur, emekli, silahlı kuvvetler personeli ve işçileri ev sahibi yapmak amacıyla oluşturulmuş bir fondur.
Yardım, sorumlu işverenler, kamu kurum ve kuruluşları ile sosyal güvenlik kurumları tarafından doğrudan hak sahiplerine yapılmamış, Emlak Bankası’nda açılan “İşçiler ve Emeklileri Konut Edindirme Yardımı Hesabı”na yatırılmıştır.
2- KEY hangi yıllarda uygulanmıştır?
Konut Edindirme Yardımı, 1 Ocak 1987 tarihinde başlamış ve 31 Aralık 1995 tarihinde son bulmuştur.
3- Bu dönemde hak sahipleri adına ne kadar yardım yapılmıştır?
Dönem içinde belirlenen Konut Edindirme Yardımı miktarı, her yıl resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Buna göre ilgili hesaba;
1987 yılında 66 bin, 1988’de 210 bin, 1989’da 390 bin, 1990’da 690 bin, 1990 ve 1995 yılları arasında her yıl için 960’ar bin TL olmak üzere toplam 6 YTL 156 YKR yatırılmıştır.
4- Kesintilerin bugünkü tutarı ne kadardır?
1987-1995 yılları arasında Konut Edindirme Yardımından yaralanmak üzere aralıksız olarak adına para yatırılan bir çalışan için, fonda biriken para; üzerine yalnızca her yıl gerçekleşen enflasyon eklendiğinde, 2007 yılı sonu itibarı ile 3.366,68 YTL’ ye denk gelmektedir.
Başka bir deyimle 1987-1995 yılları arasında adına kesintisiz para yatırılan bir hak sahibi için toplam 3 bin 366 YTL yardım birikmiştir. Bu para hak sahibinin yalnızca anaparasıdır.
5- KEY’de biriken paralar bu sürede nasıl değerlendirilmiştir?
Nemalandırma, KEY uygulamasını başlatan 3320 sayılı yasaya uygun olarak yapılmamıştır. 3320 sayılı yasanın 10. maddesi ve bu yasaya göre çıkarılan uygulama yönetmeliğinin 27. maddesine göre kesintilerin Emlak Bankası’nın 6 aylık vadeli mevduat faizi, devlet tahvili, hazine bonosu ve gelir ortaklığı senetleri gibi çeşitli seçeneklerle nemalandırılması gerekmekteydi. Amaç, birikimlerin enflasyon karşısında korunması ve reel olarak artmasıydı. Görev Emlakbank’a verilmişti. Yasanın ve yönetmeliğin hükümlerine rağmen Emlak Bankası’nın KEY hesaplarına uyguladığı nema (faiz) günün çok gerisinde kaldı. Bu düşük nemalandırma sonucunda KEY hesapları eridi. 1999’da çıkarılan 588 sayılı kanun hükmünde kararname ile KEY hesaplarının tasfiyesi kararlaştırıldı ve Emlak Bankası hesaplarında bulunan KEY kesintilerinin parasal miktarı değerindeki gayrimenkul, Emlak Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (EGYO) AŞ’ye devredilerek, sermayesine eklendi. Ne yazık ki, devredilen Emlak Bankası gayrimenkullerinin ekspertiz değeri bir sır olarak kaldı. Devir sırasında Emlak Bankası gayrimenkullerinin değerinin çok yüksek tutulduğu ve böylece KEY hesaplarının zarara uğratıldığı sık sık gündeme getirildi. Bugün ise 1999 yılında Emlak Gayri Menkul Yatırım Ortaklığı’na 395,7 milyon YTL değerinde gayrimenkulün devredildiği ve bu tutarın EGYO’nun sermayesinin %60’ını oluşturduğu belirtilmektedir.
6- KEY ödemelerinden kimler faydalanacaktır?
Bu hesapta toplanan paraların bir kısmı, 75 metrekareden küçük konut edinmek isteyen hak sahipleri adına kooperatiflere aktarılırken, hak sahiplerinin büyük çoğunluğu bu uygulamadan yararlanamamıştır.
KEY ödemelerinden 1987 ile 1995 yılları arasında ilgili hesaba adına yardım yatırılmış ve fonda adına biriken parayı bugüne kadar kullanmamış çalışanlar, emekliler ile bunların hak sahibi yakınları faydalanacaktır.
7- Hak sahipleri paralarını nasıl alacaklar?
Hak sahipleri, ödeme tarihi belli olduğunda TC. Ziraat Bankası şubelerine nüfus cüzdanları ile başvuracak ve TC kimlik numaralarını beyan ederek, paralarını alabileceklerdir. Eğer, adlarına yatırılmış her hangi bir miktar bulunmuyorsa bu durumda 1987 ile 1995 yılları arasında çalıştıkları işyerlerine başvurarak, kendi adlarına yardım yapıldığını belgelemeleri gerekecektir.
8- Hükümetin ödeyeceği para hak sahiplerini mağdur mu ediyor?
Yapılan açıklamalara göre sistemde adına, 9 yıl boyunca kesintisiz para yatırılan bir hak sahibi bin 400 YTL dolayında bir tutar alabilecektir. Oysa bu sürede hak sahibi adına yatırılan paranın bugünkü değeri 3 bin 366 YTL’dir. Bu tutar yalnızca KEY ödemesini hak etmiş birinin anaparasıdır. Dolayısı ile hak sahiplerine aslında hesaba yatırılan anapara kadar bile ödeme yapılmayacaktır. Bu da hak sahiplerinin mağdur edildiği anlamına gelmektedir.
9- KEY’de biriken paraların ödenme süreci nasıl gelişmiştir?
Türkiye Kamu-Sen, toplu görüşmelerin başladığı 2002 yılından beri KEY’de biriken paraların hak sahiplerine ödenmesini talep etmekte ve bu konuyla ilgili olarak görüşmeler yapmaktadır. 2006 yılında yapılan toplu görüşmeler sonucunda imzalanan tutanakta, KEY’de biriken paraların tasfiye edileceği ve hazırlanacak kanun tasarısının konfederasyonumuzun görüşleri alınarak yasalaşacağı hükmü bulunmaktaydı. Ancak bugüne kadar yapılan çalışmaların hiç birinde hak sahiplerinin temsilcilerinin görüşüne başvurulmamıştır. Türkiye Kamu-Sen, defalarca konu hakkında yetkilileri uyarmış ve hesaplamanın yanlış yapıldığını, hak sahiplerinin mağdur edilmek istendiğini belirtmiştir.
10- Hak sahiplerinin mağduriyetini giderecek kimse yok mu?
Türkiye Kamu-Sen, bu konunun sıkı bir takipçisidir ve yapılacak adaletsizliğe karşı çıkacaktır. Hesapta biriken paraların hak sahiplerine ödenmeye başlamasından itibaren Türkiye Kamu-Sen, konuyu yargıya taşıyacak ve adaletsizliğin giderilmesi için her türlü çalışmayı yapacaktır.
Türkiye Kamu-Sen, vatandaşlarımızın mağdur edilmesine asla izin vermeyecektir.
Kaynak:
