16.08.2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin yayımlanmasından sonra Milli Eğitim Bakanlığı tarafından MEB Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği taslağı da yayınlanmıştır.
Yayınlanan taslak yönetmelikte çerçeve yönetmelikte yer alan değişiklikler bire bir uygulanmıştır. Ancak, Bakanlıkça yıllardır çerçeve yönetmeliğin “Kapsam” başlıklı 2. maddesinde yer alan “ Bu Yönetmelik, Özel Kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydiyle Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar ile bunlara bağlı Döner Sermayeli Kuruluşlarda ve Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak çalışan Devlet Memurları Hakkında uygulanır.” hükmü uyarınca, Milli Eğitim Bakanlığının özel kanunları dayanak alınarak yönetmelikler hazırlanmıştır.
652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin “Personele İlişkin Hükümler” kısmının “Atama” başlıklı 37/4. Maddesinde “ Öğretmenlerin yer değiştirme suretiyle atamalarında uyulacak temel ilkeler, özür grupları, hizmet bölgeleri ve alanları, hizmet puanı ve diğer hususlara ilişkin usûl ve esaslar yönetmelikle belirlenir.” denilmektedir. Kanunda anılan madde ile Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Dair Yönetmeliğe atıfta bulunulmamıştır. 04.03.2006 ve 06.05.2010 tarihli Resmi Gazetelerde yayımlanan MEB Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmelikleri, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Dair Yönetmelik dayanak alınarak hazırlanmamıştır. Anılan yönetmelikler 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, Millî Eğitim Temel Kanunu, Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır
Nitekim; 16.08.2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanmadan önceki, çerçeve yönetmeliğin “Memurun İsteği Üzerine Yapılabilecek Yer Değiştirmeler” başlıklı 12. Maddesinde “Aşağıda belirtilen özürlerin belgelendirilmesi halinde, bölgelerdeki ve/veya hizmet alanlarındaki zorunlu çalışma süreleri tamamlanmadan memurun isteği üzerine yer değiştirme suretiyle atama yapılabilir: A Özür Grubu: Sağlık Durumu, B Özür Grubu: Eş Durumu, Bu özür gruplarında, yukarıda belirtilen öncelik sırası esas alınır.”hükmü bulunmaktadır.
Çerçeve yönetmelik ile birlikte madde metni “Memurun İsteği Üzerine Yapılabilecek Yer Değiştirmeler” başlık 12. Maddede “ (Değişik: 30/6/2014-2014/6578 K.) Sağlık, aile birliği ve can güvenliği mazeretlerinin belgelendirilmesi halinde, hizmet bölgelerindeki ve/veya hizmet alanlarındaki zorunlu çalışma süreleri tamamlanmadan memurun isteği üzerine yer değiştirme suretiyle ataması yapılabilir.
Sağlık ve aile birliği mazeretlerine dayalı olarak yer değiştirmeye tabi tutulan memur, mazeretinin devam ettiğini her yıl Ocak ayında alacağı belgeyle belgelendirmek zorundadır. Zorunlu çalışma süresini sağlık veya aile birliği mazeretine dayalı olarak tamamlamamış olan memur mazeretinin sona ermesi durumunda, zorunlu hizmet süresinin eksik kalan kısmını tamamlamak zorundadır.
Sağlık ve can güvenliği mazeretlerine dayalı olarak yapılacak yer değiştirme suretiyle atamalar, atanma dönemine tabi değildir.” Şeklinde değiştirilmiştir.
“Öğrenim Özrü” uygulaması çerçeve yönetmelikte olmamasına rağmen neredeyse 20 yıl bu uygulama bilfiil bakanlıkça yapılmıştır. Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 38. Maddesinde düzenlenen “öğrenim özrü” uygulaması 03.08.2013 tarih ve 28727 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelik değişikliği ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Yine değişiklikten önce çerçeve yönetmeliğin “Eş Durumunun Belgelendirilmesi” başlıklı 14. Maddesinde “ (B) özür grubuna dayanarak memurun yer değiştirme isteğinde bulunabilmesi için; eşinin Devlet Personel Dairesi Kurulması Hakkındaki 13/12/1960 tarih ve 160 sayılı Kanuna tabi bir kurumda memur statüsünde çalıştığını, görev yeri belgesi ve nüfus kağıdı örneği ile belgelendirmesi gerekir. Ayrıca, eşlerden birinin bağlı olduğu nüfus idaresinden alınacak evlilik durumunu kanıtlayan belgenin de eklenmesi gerekir. (Değişik ikinci paragraf:11/8/1999-1999/23783 B.K.K.) Bu özür grubuna dayanarak yerleri değiştirilenler her yıl(5) Ocak ayı içinde durumlarının devam ettiğini aynı şekilde alınmış belgelerle belgelendirirler.”hükmü bulunmaktadır. Bu durumda çerçeve yönetmeliğe göre memurların eş durumu özründen yararlanabilmeleri için eşlerinin de memur statüsünde olması gerekmektedir. Ancak; Bakanlıkça yıllardır eşleri kamu personeli olmayan sigorta kapsamındaki çeşitli işlerde çalışan öğretmelere de özür durumuna bağlı yer değişikliği hakkı tanınmıştır.
Aynı şekilde çerçeve yönetmelikte yapılan değişiklikten önce can güvenliği mazeretine bağlı yer değişikliği uygulaması olmamasına rağmen Milli Eğitim Bakanlığında bu şekilde yer değişikliği uygulaması yapılmış, halen de yapılmaktadır.
Hatta çerçeve yönetmelik değişikliğinden önce özür durumuna bağlı yer değişikliklerinde öncelik sıralaması yapılmasına rağmen MEB özür durumuna bağlı yer değişikliklerinde herhangi bir öncelik sırası oluşturmamıştır.
Milli Eğitim Bakanlığının, önceki yıllarda öğretmenlerin atama ve yer değiştirme yönetmeliklerine dayanak yapılmayan çerçeve yönetmeliği, şimdi uygulamak zorundayız söylemleri, taslak yönetmelikte yer alan haksızlıkların gerekçesi olamayacağı gibi gerçeğe de uygun değildir.
Türk Eğitim-Sen olarak taslak yönetmelikte yer alan ve öğretmenlerin mağduriyetine yol açacak maddeler bu hali ile yürürlüğe girerse hukuken yapılabilecek her türlü iş ve işlem sendikamızca tereddütsüz yapılacaktır.
TÜRK EĞİTİM-SEN GENEL MERKEZİ